Ώριμη Αγάπη - Alexander Lowen, M.D.
Η ώριμη αγάπη δεν είναι παράδοση του εαυτού, αλλά παράδοση στον εαυτό. Το Εγώ παραδίδει την ηγεμονία της προσωπικότητας σ' αυτήν της καρδιάς, αλλά αυτή η παράδοση δεν είναι εκμηδενιστική. Μάλλον δυναμωτική είναι, γιατί οι ρίζες στο σώμα τρέφονται από τη χαρά που αυτό αισθάνεται. Στη δήλωση "εγώ σ' αγαπώ", το "εγώ" είναι τόσο δυνατό όσο το συναίσθημα της αγάπης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ώριμη αγάπη είναι αυτοεπιβεβαιωτική.
Πολλοί όταν ερωτεύονται, παραδίδονται στο άλλο άτομο κι όχι στον εαυτό. Παρατάνε την ανεξαρτησία τους, με την ελπίδα ότι το άλλο άτομο θα τους φροντίσει. Στην πραγματικότητα, παλινδρομούν σε μια παιδική θέση που φαίνεται ότι υπόσχεται την πληρότητα της σχέσης που είχαν με το γονιό του αντίθετου φύλου. Εξαρτώνται και σ' αυτή τη θέση είναι χωρίς άμυνες και ανοιχτοί στην κακοποίηση. Φυσικά, τέτοιες σχέσεις διαρκούν πολύ λίγο και στο τέλος το άτομο υποφέρει από την επανάληψη της κατάρρευσης που βίωσε σαν παιδί.
Είναι αδύνατο να υπάρξει σχέση ώριμης αγάπης, εκτός κι αν κάποιος είναι ώριμος και ικανός να σταθεί στα δικά του πόδια, μόνος αν χρειαστεί και να εκφράσει συναισθήματα ελεύθερα και ολοκληρωτικά. Μια τέτοια αγάπη δεν είναι εγωιστική, επειδή το άτομο μπορεί να μοιράζεται τον εαυτό του ολοκληρωτικά. Είναι εγωκεντρική, αλλά αυτό είναι καλό για μια σημαντική σχέση, γιατί κάθε άτομο είναι μοναδικό με έναν ιδιαίτερο εαυτό που μοιράζεται με το σύντροφο του. Σε μια τέτοια σχέση η πληρότητα της αγάπης στον έρωτα είναι αμοιβαία σε ευχαρίστηση και απόλαυση.
Αυτή η πλευρά της αγάπης είναι αντίθετη με τη συνηθισμένη ιδέα ότι στον έρωτα πρέπει να βρισκόμαστε στο πλευρό του άλλου, γιατί αυτό την κάνει σχέση αλληλοεξυπηρέτησης και όχι μοιράσματος. Το μοίρασμα γίνεται μεταξύ ίσων, ενώ υπηρετούμε κάποιον όταν είναι ανώτερος. Τέτοιες σχέσεις αγάπης χάνουν τη διέγερση τους γρήγορα και τελειώνουν με τον ένα από τους δύο συντρόφους να κοιτάζει έξω από τη σχέση για να βρεί τη διέγερση που λείπει. Αν συμβεί αυτό ο (η) σύντροφος που μένει πίσω προσπαθεί πιο πολύ να υπηρετεί, να είναι αυτό που ο σύντροφος θέλει.
Ώπως κάποιος μπορεί να ερωτευτεί, το ίδιο μπορεί να παρεκκλίνει από την αγάπη κι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει συχνά, γιατί απογοητευόμαστε από το γεγονός ότι το άλλο άτομο δεν μας κάνει να νιώθουμε πληρότητα. Δεν κατανοούμε ότι δεν μπορεί κανείς να μας ολοκληρώσει, παρά μόνο εμείς οι ίδιοι και ότι το συναίσθημα της πληρότητας προέρχεται από το πλήρες άνοιγμα μας στον εαυτό μας και στη ζωή. Όταν το βέλος του έρωτα διαπεράσει τη θωράκιση μας και φτάσει στην καρδιά, ανοίγουμε στη ζωή και τη χαρά, αλλά δεν μένουμε ανοιχτοί. Το Εγώ μας σιγά-σιγά, επιβάλλει και πάλι τη δύναμη του, κάνοντας ερωτήσεις, μη έχοντας εμπιστοσύνη και ελέγχοντας.Το άνοιγμα εκλαμβάνεται σαν παραβίαση της αμυντικής θέσης, ένα θέμα που πρέπει να γιατρέψουμε ή να κλείσουμε. Το να ερωτευτούμε δεν είναι η απάντηση, το να είμαστε ερωτευμένοι είναι και αυτό σημαίνει να είμαστε ανοιχτοί. Καταρχήν είναι αναγκαίο να είμαστε ανοιχτοί στον εαυτό μας κι αυτό γιατί χρειαζόμαστε να είμαστε ελεύθεροι από φόβους, ντροπές ή ενοχές.
Ο φόβος υπονομεύει τη δυνατότητα παράδοσης στην αγάπη. Δεν είναι λογικός, αλλά προέρχεται από και έχει νόημα μόνο σε ό,τι αφορά την εμπειρία από την παιδική ηλικία του ατόμου. Ώμως έχει ακόμη δύναμη, αφού λειτουργούμε σα να βρισκόμαστε στην ίδια παιδική κατάσταση. Ο φόβος έχει σχέση με την ντροπή, όπως επίσης και με την ενοχή. Η ενοχή διαφέρει από την ντροπή κατά το ότι αναφέρεται σε συναισθήματα και πράξεις που θεωρούνται σαν ηθικά λάθος μάλλον, παρά σαν κάτι βρώμικο ή κατώτερο. Η ντροπή μοιάζει με την ενοχή όταν περιορίζει την ελευθερία του ατόμου να είναι ο εαυτός του και να εκφράζεται.
Ωριμότητα είναι μια κατάσταση στη ζωή που κάποιος ξέρει και αποδέχεται τον εαυτό του. Ξέρει τους φόβους του, τις αδυναμίες του και τις μανούβρες του και τις δέχεται. Δεν πιστεύω ότι θα φτάσουμε ποτέ στο σημείο που θα είμαστε απελευθερωμένοι από τα τραυματικά αποτελέσματα του παρελθόντος, αλλά τουλάχιστον δεν θα μας ελέγχουν. Αποδοχή δεν σημαίνει να είμαστε αβοήθητοι. Αφού τα προβλήματα είναι δομημένα στο σώμα, με τη μορφή χρόνιων τάσεων, μπορεί κάποιος να δουλέψει με το σώμα του για να το απελευθερώσει. Αποδοχή επίσης σημαίνει να αποβάλουμε κάθε ντροπή για τις δυσκολίες μας και τα προβλήματα μας.
Η παράδοση στην αγάπη προϋποθέτει το πλήρες μοίρασμα του εαυτού με κάποιον σύντροφο. Αγάπη δεν σημαίνει να δίνουμε αλλά να είμαστε ανοιχτοί. Αλλά αυτό το άνοιγμα πρέπει να γίνεται καταρχήν με τον εαυτό μας και μετά με κάποιον άλλο. Προϋποθέτει την επαφή με τα βαθύτερα συναισθήματά μας και μετά την ικανότητα έκφρασης αυτών των συναισθημάτων με κατάλληλο τρόπο. Η παράδοση στο σώμα και στα συναισθήματα του σημαίνει παράδοση στην αγάπη.
Αποσπάσματα απ' το βιβλίο του Alexander Lowen, ΧΑΡΑ! Αφεθείτε στο σώμα σας και στη ζωή! (σελ.177-189 ) Εκδόσεις: ισορρόπον