το ναι ως δώρο - Μαζί αλλά χώρια

Στην αγάπη σ' ένα μόνο πρέπει να εξασκηθούμε: να μάθουμε ν΄αφήνουμε τον άλλο να φεύγει. Γιατί να τον κρατάμε είναι εύκολο δεν χρειάζεται εξάσκηση.

PAINER MARIA RILKE, Ρέκβιεμ για ένα φίλο

Το "ναι" ως δώρο

Οι περισσότεροι σύντροφοι θέλουν να ευχαριστήσουν ο ένας τον άλλο, να του προσφέρουν κάτι μοναδικό και πολύτιμο. Ένας τρόπος για να το κάνουμε αυτό είναι να συμφωνούμε μαζί του, να τον υποστηρίζουμε, να είμαστε θετικοί στις προσπάθειές του. Όταν αναφερόμαστε σ΄αυτόν, λέμε "το άλλο μισό μου", ότι είμαστε "ένα', εκθειάζουνε και ζηλεύουμε εκείνα τα ζευγάρια που είναι συνεχώς μαζί, που είναι ενωμένα, δεμένα, που είναι αδερφές ψυχές. Σ' αυτή την απεικόνιση του ιδανικού ζευγαριού, δεν εκτιμάται καθόλου η αξία που έχει να πεις στον άλλο "όχι", να είσαι διαφορετικός. Όπως ακριβώς αναπτύσσονται τα παιδιά, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σ' ένα ζευγάρι, ένας βαθμός αρμονίας, εγγύτητας ικανοποιεί, ενισχύει τους δεσμούς και καλλιεργεί την ανάπτυξη της σχέσης. Είναι κάτι που περέχει μια ασφαλή βάση. Ωστόσο, πιστεύω ακράδαντα ότι και σ' αυτή την περίπτωση υπάρχει ανάγκη για χώρο, για ένα κενό ανάμεσα στα ατόμα, έτσι ώστε να μπορέσουν ν' αναπτυχθούν πραγματικά. Ο κισσός, παρ' ότι τυλίγεται σφιχτά γύρω από ένα άλλο φυτό, δεν το στηρίζει, αλλά, αντίθετα, το σφίγγει υπερβολικά και πολλές φορές το πνίγει.

 Όταν λες πάντα "ναι", ακόμα κι αν πιστεύεις πραγματικά ότι συμφωνείς απόλυτα με το σύντροφο σου, μπορεί τόσο εκείνος όσο κι εσείς να νιώσετε ότι δεν υπάρχει καμιά διαφορά μεταξύ σας. Αυτό μπορεί να είναι παρήγορο μερικές φορές, αλλά η ζωή γίνεται πολύ στατική, δεν υπάρχει κινητικότητα. Αν τύχει και συμβεί κάποια αλλαγή στον ένα ή τον άλλο σύντροφο, τότε αυτή η αλλαγή είναι πολύ πιθανό να απογοητεύσει φρικτά το άλλο μέλος και να σημάνει τη διάλυση μιας βουβής συμφωνίας. Μερικές φορές κάτι τέτοιο έχει καταστροφικές συνέπειες και το ζευγάρι χωρίζει.

 Η άλλη παγίδα είναι όταν λέμε "ναι" για να ικανοποιήσουμε το σύντροφό μας, αλλά κατά βάθος θα προτιμούσαμε να μην είχαμε συμφωνήσει μαζί του. Ίσως να σας ευχαριστεί να προσφέρετε κάτι στο σύντροφο σας που να τον ικανοποιεί, το "ναι" που του λέτε είναι ένα δώρο προς εκείνον. Ωστόσο, αν αυτό το κάνετε σε μόνιμη βάση, θα καταλήξετε να νιώθετε την πικρία ότι εκείνος σας θεωρεί κάτι το δεδομένο.Έτσι, θυμώνετε, ενοχλείστε και κατηγορείτε τον άλλο: "Εγώ κάνω τόσα για κείνον/εκείνη και ποτέ δε μου το αναγνωρίζει!". Στην πραγματικότητα, εσείς είστε αυτοί που επιλέξατε αυτή την οδό, εσείς είστε υπεύθυνοι για τις πράξεις σας.

 Επίσης, μπορεί ν' ανησυχείτε μήπως δυσαρεστήσετε τον άλλο και μετά αυτό έχει συνέπειες και για τους δυο σας. Κάτι τέτοιο έχει απόλυτη σχέση με το συναισθηματικό μας κόσμο, ίσως να μη θέλετε να αισθάνεστε αναξιοπρεπείς, εγωιστές και σκληροί. Ίσως να μη θέλετε να δείτε ν΄απογοητεύετε, να ενοχλείται ή να θυμώνει κάποιος που αγαπάτε. Έτσι, αποφεύγετε την αντιπαράθεση μαζί του. Για την ακρίβεια, όταν λέμε "οχι", αυτό μπορεί να είναι φοβερά λυτρωτικό και για τους δύο συντρόφους. Ενθαρρύνει τις διαφορετικές απόψεις, προσφέρει ευκαιρίες για αλλαγή. Αν πείτε την άποψή σας, τότε ενδέχεται να κάνετε μια συμφωνία η οποία να σέβεται την ατομικότητα του καθενός απ' τα δύο άτομα και στην οποία θα έχετε φτάσει από κοινού κι όχι κάνοντας εικασίες ο ένας για τον άλλο. Επίσης, θ' ανακαλύψετε πως, ενώ διαφωνείτε, εξακολουθείτε να έχετε στενή επαφή ο ένας με τον άλλο. Λέγοντας "όχι" στον εαυτό σας, επιτρέπετε και στον άλλο να πει το ίδιο.

Μαζί αλλά χώρια

Η διαπραγμάτευση των διαφορών μας με τους άλλους είναι ένας αγώνας σε όλες τις ηλικίες. Η ικανότητα να μείνουμε σταθεροί σ' αυτό που πιστεύουμε, να μην παρασυρθούμε από τα συναισθήματα του άλλου είναι κάτι πολύ ουσιώδες, αν θέλουμε να έχουμε μια σχέση που βασίζεται στην αμοιβαιότητα. Πρέπει να είμαστε απόλυτα σίγουροι για να πούμε " Όχι, αυτό δεν έχει καμία σχέση μ' εμένα', όταν μας παρουσιάζουν μια εικόνα του εαυτού μας που εμείς πιστεύουμε πως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Πρέπει να έχουμε σιγουριά, για να παραμείνουμε σταθεροί στη διαφορά που υποστηρίζουμε. Πρέπει να μπορούμε να πούμε: "Όχι, δεν θέλω να το κάνω αυτό", αν έτσι αισθανόμαστε. Το ζήτημα  είναι να είναι κανείς διαφορετικός, να είναι ο εαυτός του και ένας τρόπος για να δείξουμε τη διαφορετικότητα μας είναι να λέμε "όχι" στους άλλους, όταν πρέπει.

 Τα ζευγάρια είναι υποχρεωμένα να συζητούν διαρκώς σχετικά με τις διαφορές τους. Πολύ συχνά έχουμε την τάση να σπρώχνουμε τον άλλο να συμμορφωθεί σ' ένα ιδανικό, για να συγχωνευτεί μαζί μας σύμφωνα με τις προσδοκίες μας. Το παρελθόν μας παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην άποψή μας για τους άλλους και για τον εαυτό μας. Κι εμείς επαναλαμβάνουμε κάποια ακραία σχέδια για σχέσεις τα οποία μας είναι οικεία. Προσπαθούμε να κάνουμε τους άλλους να δουν τα πράγματα όπως τα βλέπουμε εμείς, αλλά, για να είναι πραγματικά αμοιβαία μια σχέση ενηλίκων, πρέπει να περιλαμβάνει δύο διαφορετικά άτομα που επιλέγουν να είναι μαζί. Μιλάμε για δεσμούς που μας ενώνουν, αλλά αυτό που μας ενώνει πραγματικά με τον άλλο είναι η ελευθερία της επιλογής. Πρέπει ν' αντιταθούμε στην τάση μας να επιβληθούμε στον άλλο, να τον συνθλίψουμε είτε επειδή αυτό εξυπηρετεί εμάς είτε επειδή θέλουμε να έχει την εικόνα που του δίνουμε εμείς. Για να έχουμε επαφή με τον άλλο, πρέπει να τον αφήσουμε ελεύθερο. Μόνο τότε θα είμαστε ικανοί να έχουμε μια ισότιμη και ειλικρινή ανταλλαγή.

Αποσπάσματα από το βιβλίο της:

ASHA PHILLIPS : Όταν λέμε "ΟΧΙ"-  Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗ Σελ. 264 - 271.